Hayvan Hakları Nedir? İslam Dinde Hayvan Hakları, Hayvan Hakları Neler? Hayvan Hakları, Hz. Muhammed'in Hayvanlar hakkındaki sözleri, Hayvan Hakları Yasası Nedir?, UNESCO Hayvan Hakları Evrensel Bildirisi, Dilsiz Kullar...
Peki hayvan hakları neler? 15 Ekim 1978'de Paris UNESCO
evinde ilan edilen Hayvan Hakları Evrensel Bildirisine göre genel olarak
hayvan hakları şu şekildedir;
1.Bütün hayvanlar yaşam önünde eşit doğarlar ve aynı
var olma hakkına sahiptirler.
2. Bütün hayvanlar saygı görme hakkına sahiptir. Bir
hayvan türü olan insan , öbür hayvanları yok edemez. Bu hakkı çiğneyerek
onları sömüremez. Bilgilerini hayvanların hizmetine sunmakla görevlidir.
Bütün hayvanların insanca gözetilme, bakılma, ve korunma hakları vardır.
3. Hiçbir hayvana kötü davranılamaz, acımasız ve zalimce
eylem yapılamaz. Bir hayvanın öldürülmesi zorunlu olursa, bu bir anda, acı
çektirmeden ve korkutmadan yapılmalıdır.
4. Yabani türden olan bütün hayvanlar, kendi özel doğal
çevrelerinde karada, havada ve suda yaşama ve üretme hakkına sahiptir.
Eğitim amaçlı olsa bile özgürlükten yoksun kılmanın her çeşidi bu hakka
aykırıdır.
5. Geleneksel olarak insanların çevresinde yaşayan bir
türden olan bütün hayvanlar uyumlu bir biçimde türüne özgü yaşam
koşulları ve özgürlük içinde yaşama ve üreme hakkına sahiptir.
6. İnsanların yanlarına aldıkları bütün hayvanlar doğal
ömür uzunluklarına uygun sürece yaşama hakkına sahiptir. Bir hayvanı terk
etmek acımasız ve aşağılık bir davranıştır.
7. Bütün çalışan hayvanlar iş süresi ve yoğunluğunun
sınırlandırılması ve güçlerini artırıcı bir beslenme ve dinlenme hakkına
sahiptir.
8. Hayvanlara fiziki ya da psikolojik bir acı çektiren
deneyler yapmak hayvan haklarına aykırıdır. Tıbbi, bilimsel, ticari ve başkaca
biçimlerdeki her türlü deneyler için de durum böyledir.
9. Hayvan beslenmek için yetiştirilmişse de bakılmalı,
barındırılmalı, taşınmalı, ölümü de acı çektirmeden ve korkutmadan
olmalıdır.
10. Hayvanlardan insanların eğlencesi olsun diye
yararlanılamaz, hayvanların seyrettirilmesi ve hayvanlardan yararlanılan
gösteriler hayvan onuruna aykırıdır.
11. Zorunluluk olmaksızın bir hayvanın öldürülmesi
yaşama karşı suçtur.
12. Çok sayıda yabani hayvanın öldürülmesi demek olan
her davranış bir soykırım, yani bir suçtur.
13. Hayvan ölümüne de saygı göstermek gerekir. Hayvanın
öldürüldüğü şiddet sahneleri sinema ve televizyonda yasaklanmalıdır.
14. Hayvanları koruma ve savunma kuralları, hükümet
düzeyinde temsil olunmalıdır.Hayvan hakları da insan hakları gibi yasayla
korunmalıdır.
Yıllardır devamlı olarak hayvanların yaşam alanları tarumar
edilmektedir. Ayrıca bu durum yaşam alanlarımızın onlarınkiyle ortak alanlar
olmasına yol açmaktadır. Bunlar yetmezmiş gibi doğalarından mahrum bırakılan
birçok hayvanı barınaklara, şehir dışındaki beslenme ihtiyaçlarını
karşılayamayacak arazilere, hatta zehirlenerek ölüme gönderiyoruz.
İyide ben zarar vermiyorum ki dediğinizi duyar gibiyim.
Alemlere rahmet olarak gönderilen Peygamberimizin şu hadisiyle size cevap
vereyim o halde ''HAKSIZLIK KARŞISINDA SUSAN DİLSİZ ŞEYTANDIR.''
Tabii ki yapılanlar bunlarla sınırlı değil. Her yıl başta
tilki ve vizonlar olmakla birlikte binlerce hayvanın KÜRK, DİŞ,
TIRNAK(pençe) gibi uzuvları için canına kıyılmakta.
Bununla da bitiyor sanmayın tıp deneyleri, kozmetik deneyleri,
av sporu adı altında keyfi öldürülenler vb. olduğu gibi sadece sesinden
rahatsız olunduğu, sevmediği, canı öyle istediği için bile birçok hayvan
öldürülüyor.
Hayvan hakları yasası neden geliyor?
Bu kanunun amacı; hayvanların rahat yaşamalarını ve
hayvanlara iyi ve uygun muamele edilmesini temin etmek, hayvanların acı,
ıstırap ve eziyet çekmelerine karşı en iyi şekilde korunmalarını, her
türlü mağduriyetlerinin önlenmesini sağlamaktır.
Hayvana şiddet ve cinsel istismar konuları başta olmak
üzere sahiplenen hayvanların başıboş bırakılması, yabani hayvanların kaçak
yollarla alım satım ve evlerde bakılması gibi nedenlerden dolayı gelmesi
planlanıyor. Ciddi hapis cezalarıyla gelmesi öngörülen bu yasanın bir hayvan
sever olarak kesinlikle gelmesi gereken hatta geç kalınmış bir yasa olduğunu
düşünmekteyim. Bu eylemleri
gerçekleştiren birçok kişi ceza almadan hayatlarına
devam ederken yargıya taşınan hayvan suçları davalarındaysa az bir miktar
para cezası alarak (bu parayı bile taksitle ödeme imkanı kanaatimce insanları
ne yaparlarsa yapsınlar kolaylıkla bu işten sıyrılabileceklerine inandırmış
durumda) ve adli kontrol şartı ile serbest kalmaktalar.
Sağlayacağı değişiklikler neler?
- Hayvana şiddete ve cinsel istismara karşı hapis cezası ve para cezası
- Sahiplenen hayvanların terk edilmesini önleme
- Belediyelerin hayvan sağlığı ile ilgilenmesi. Hayvanları koruma kanununda hükme bağlanmış durumda ve yeni yasa ile sıkı denetimlerle belediyelerin çalışmalarını takip edilmesi, destek verilmesi
- Eşya değil canlı olarak tanımlanması
- İdari para cezası ve caydırıcı cezaların artması
- Yaşam haklarının anayasal güvence ile koruma altına alınması
- Sahipli sahipsiz hayvan ayrımının kaldırılması
- Hayvan ticareti yasaklanması denetimlerin artması
- Hayvan deneylerinde kısıtlama ve yasaklara gidilmesi beklenmektedir.
*Resûlullah (s.a.v.) buyurdular:
“Merhamet edenlere, Cenâb-ı Hakk merhamet eder. Siz
yeryüzündekilere merhamet ediniz ki, göktekiler de size merhamet etsin!”
(Tirmizî, Birr, 16)
*BİR KEDİ YÜZÜNDEN CEHENNEME GİREN KADIN
İslâm dini, sadece insanlara değil, diğer canlılara
karşı da merhametli olunmasını istemekte, onların aç ve susuz bırakılmasını
yasaklamaktadır. Peygamber (s.a.v.) Efendimiz buyurur:
“Bir kadın, eve hapsettiği kedi yüzünden cehenneme gitti.
Kediyi hapsederek yiyecek vermemiş, yeryüzünün haşeratından yemeye de
salmamıştı.” (Buhârî, Bed’ül-Halk, 17)
*Ebû Hüreyre’den (r.a.) rivayet edildiğine göre
Resûlullah (s.a.v.) Efendimiz şöyle buyurmuşlardır:
“Vaktiyle bir adam yolda giderken çok susadı. Bir kuyu
buldu ve içine indi; su alıp dışarı çıktı. Bir de ne görsün bir köpek,
dili bir karış dışarıda soluyor ve susuzluktan nemli toprağı yalayıp
duruyordu. Adam kendi kendine:
“-Bu köpek de tıpkı benim gibi çok susamış!” deyip hemen
kuyuya indi, mestini su ile doldurdu ve mesti ağzına alarak yukarıya çıktı ve
köpeği suladı. Onun bu hareketinden Allah Teâlâ hoşnut oldu ve adamı
bağışladı.” Sahabeler:
“-Ey Allah’ın Resulü! Bizim için hayvanlardan dolayı da
sevap var mı?” dediler. Resûl-i Ekrem (sav):
“-Her canlı sebebiyle sevap vardır.” buyurdu. (Müslim,
Selâm, 153)
Allah Teâlâ kendisi merhamet sahibi olduğu gibi,
insanlara ve diğer canlılara da acıma ve şefkat duygusu ihsân etmiştir.
Âlemlere rahmet olarak gönderilen Resûl-i Ekrem (s.a.v.) Efendimiz şöyle
buyurur:
“Allah Teâlâ rahmetini yüz parçaya ayırmış, doksan
dokuzunu kendi katında bırakmış ve bir cüzünü yeryüzüne indirmiştir.
Halk bu parçadan (aldığı hisseden) dolayı birbirine acırlar. Hatta kısrak,
yavrusuna dokunur (da bir yerini acıtır) diye, (onu emzirirken) ayağını
kaldırır.” (Buhârî, Edeb, 19)
Yazan: Mehmet Öztürk
0 Yorumlar