YOZGAT |
Tarihte Yolculuk serüvenimizin bir sonraki durağı ülkemizin kadim şehirlerinden, Çoğu medeniyete ev sahipliği yapmış ve sanıldığının aksine bir çok eseri bünyesinde barından Yozgat. Bu yazımızda Yozgat’ın Selçuklu ve Osmanlı dönemi tarihi yapılarını inceleyeceğiz. Eli öpülesi yaşlılarımız gibi bizleri ziyarete bekleyen bu ihtiyar yapıları da ziyaret etmeden geçip gitmeyelim. Hep birlikte bilgi sahibi olalım, gezelim, görelim, gelecek nesillere aktaralım. Yozgat şehrimizin kıymetli yapılarından Karabıyık Köprüsüyle başlayalım. Bakalım yolculuğumuz nerede başlayıp nerede bitecek?
Karabıyık Köprüsü
Şefaatli ilçesinin Karabıyık Köyü
yakınlarında bulunan bu köprü, 1516 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından Mısır
Seferine giderken yaptırılmıştır. Kanak Çayı üzerinde moloz taş üzerine kesme
taş kaplama olarak yapılan sivri kemerli, iki gözlü ve taş korkuluklu bir
köprüdür. Köprünün zemini asfaltlanmıştır, taş döşeme halen görülebilmektedir. Uzunluğu
54 metre olan bu köprünün eni 4,50 metredir. Kemer açıklıkları ise 6,60 olup
kitabesi maalesef günümüze ulaşmamıştır.
Restore edilmeden önce. |
Behramşah (Muşali) Kalesi
Akdağmadeni ilçesi Muşali
Köyünün kuzeyindeki yüksek tepede bulunan ufak bir kaledir. 13.yüzyılda
Gıyaseddin Keyhüsrev’in emirlerinden Necmeddin Behramşah-ı Candar tarafından
inşa ettirildiği tahmin edilmektedir. Kalenin yapımında moloz üzerine kesme taş
kullanılmıştır. İleride bu taşlar tuğla gibi çaprazlama dizilerek zikzak duvar
örtüsünü oluşturmaktadır. Batı ve kuzey dış duvarlarında uzun dikdörtgen üç
ufak burç bulunmaktadır. Ayrıca kalenin bulunduğu tepenin batı eteğinde iki
türbe (Ali Çelebi-Mahmut Çelebi) mevcuttur.
Behramşah (Muşali) Kalesi |
Çınçınlı Sultan Hanı (Eski Han)
Saraykent ilçesi
Saray mahallesinde bulunmaktadır. Dikdörtgen planlı bu yapı doğu-batı yönlüdür.
Yapımında Horasan harç ve moloz taş kullanılarak balıksırtı şeklinde örülen
duvarların üzeri kaplama taştır. Üst örtüsü tamamen yıkılmış ve iç bölüm
mekanlarından herhangi bir iz kalmamıştır. Sadece temel izleri belli olan bu
han günümüzde oldukça harap durumdadır. Valide Sultan Melike Mahperi Hatun
tarafından 1240-1241 yıllarında yaptırıldığı bilnmektedir.
Çınçınlı Sultan Hanı(Eski Han) |
Çerkez Bey Türbesi
Çayıralan ilçesinde bulunan bu
türbe Bozok’ta 1542, Kırşehir’de 1557-1558 yıllarında Sancak Beyi olan Çerkez
Bey’e aittir. Kümbetli cami avlusunda yer alan türbe, kare kaide üzerine
sekizgen planlı olarak inşa edilmiştir. İçten kubbeli ve dıştan sivri külahlı
bir yapıdır. Kümbetin kuzeyinde eyvah şeklinde olan yuvarlağımsı, sivri kemerli
ve beşik tonozlu bu yapının yan duvarlarının ikisinde sivri kemerli nişler bulunan
girişler vardır. İki yan taraftan birer taş merdivenli sanduka katının önündeki
podyuma çıkılmaktadır. Bu podyumlardan profilli ve kemerli girişe sahip mezar
odasına inilmektedir. Mezar odası kare planlı, kümbet ise sekizgen planlıdır. Yuvarlak
yüksek bir kubbeyle örtülüdür. Düzgün kesme taştan yapılmış olan kümbet, mezar odası ve
gövde üzerinde farklı renkteki taşlarla görenleri etkilemektedir. Türbenin ön
kısmı eyvana açıktır ve eyvanda bulunan kitabeye göre türbe H.996 (M.1587-1588)
yılında yapılmıştır. Bahsettiğimiz kümbet, benzerleri içerisinde günümüze kadar
ulaşan nadir yapılardan olduğu için 2005 yılında Kayseri Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından koruma altına alınmıştır.
Çerkez Bey Türbesi |
Tokmak Hasan Paşa Cami
Şefaatli ilçesi Paşaköy
köyü Hasanköy mahallesinde bulunan bu caminin H.1187 (M.1773) tarihinde
inşa ettirildiği bilinmektedir. Cami tek katlı ve kırma çatılı olup duvarları
yığma taş örgü dizimiyle yapılmıştır. Dikdörtgen planlı ve kuzey-güney
yönlüdür. Duvarları sıva üzerine badanalanmıştır. Altta ve üstte pencere
sıraları bulunmaktadır. Minaresi tek
şerefeli ve spiralli olarak sonradan eklenmiştir. Giriş kapısı basıl kemerli ve
profilli olan caminin tavanı ahşap kaplamadır. Tavan, harim kısmından mihraba
gidildikçe kalınlaşan ve devşirme taşlar kullanılan kaideler üzerine oturan 8
tan serbest, 4 tane yalancı ayak ve dikine atılmış ahşap kirişler üzerinedir.
Ahşap ayakların üst kısımları antik gelenekteki oymalı sütun başlığını
anımsatmaktadır. Duvar cephesinden dışa doğru dikdörtgen bir pano içerisinde
yer alan mihrap, duvar içine gömülen bir niş şeklindedir. Cami, H.1313 (M.1895)
yılında Hacı Yakup Muzaffer tarafından tamir edilmiş ya da ettirilmiştir. 1965
yılındaysa ufak bir restorasyon çalışması yapılmıştır. Kayseri Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 2005 yılında koruma altına
alınmıştır.
Tokmak Hasan Paşa Cami |
Tarih yolculuğumuzda bugün Yozgat'a konuk olduk. Memleketimizin her köşesinde değerli yapıların olduğu aşikarken bilinmemesi bizleri derinden yaralamakta ve üzmekte. Umuyoruz ki tekrar bu güzide eserler gün yüzüne çıkacaktır. Bir sonraki Şehrimizde buluşmak ümidi ile, baki muhabbetle...
Yazan: Ayşenur Çakmak
2 Yorumlar
Her şehrin birbirinden güzel gezilecek tarihi yerleri var ve Yozgat'ı harika bir dille anlatmışsınız 🙏 Bazı yapılara ve yerlere keşke biraz daha özen ve ilgi gösterilse.. Teşekkürler bu güzel tarihi yolculuk için 🙏
YanıtlaSilKeşke gösterilse. Bizim amacımız da bu az ve bilinmeyen yerleri gün yüzüne çıkarıp turizme kazandırmak, desteklerinizi bekliyoruz... :))
Sil