 |
| II. Abdülhamid |
Osmanlı İmparatorluğu'nun 34. padişahı ve çöküş sürecindeki devlette mutlak hakimiyet sağlayan son padişah. Üvey annesi Piristu Kadın tarafından yetiştirildi. Kültür derslerinin yanında Musîki dersleride aldı ve piyano çalmayı öğrendi. Sultan II. Abdülhamid Han yıkılmakta ve iflas etmiş Osmanlı Devletini Zekâsı, kabiliyeti ve usta diplomasisiyle 33 yıl ayakta tutmayı başarmış büyük bir Padişah’tır. Hayırsever ve cömert bir insandı. Padişah gibi değil sıradan bir vatandaş gibi yaşamayı tercih etmiştir. Yunan seferi sırasında Osmanlı hazinesinde yeterli para kalmadığını öğrenince atalarından kalan şahsi servetinden seferin giderlerini karşılamıştır. Boş vakitlerinde marangozhanesinde yeteneklerini sergiler, harika eşyalar yapar, bunları sattırır parasını fakir fukaraya dağıttırırdı. Son derece şefkatli olan sultan kendisine suikast düzenlemiş ve öldürmeye çalışanları bağışlaması, 19. Yüzyıl dünyasında eşi benzeri görülmemiş bir olaydır.
Tahtta kaldığı yıllarda imparatorluk dağılma dönemini yaşadı; başta Balkanlar olmak üzere çeşitli bölgelerde çıkan isyanlara ve Rusya İmparatorluğu'na karşı kaybedilen 93 Harbi'ne tanıklık etti.
31 Ağustos 1876'da tahta çıktı ve 31 Mart Vakası' ndan kısa bir süre sonra, 27 Nisan 1909'da, tahttan indirilene kadar ülkeyi yönetti.
Meşrutiyet yanlısı Genç Osmanlılar (Namık Kemal, Ziya Paşa, Mithat Paşa, Hüseyin Avni) ile yaptığı anlaşma sonucunda 23 Aralık 1876'da ilk Osmanlı anayasasını ilan etti ve böylece ülkenin demokratikleşme sürecini destekleyeceği izlenimini verdi. 115 milletvekilinden oluşan ilk Meclis-i Mebusan kurulmuştu. Ancak bir süre sonra meclis ile yaşadığı anlaşmazlıkları öne sürerek 1878'de meclisi kapattı. Meclisin kapanması ile Abdülhamid’in mutlak hakimiyetini başladı.
Osmanlı İmparatorluğu'nun modernleşmesine yönelik çabaları II. Abdülhamid tarafından devam ettirildi. Bürokraside yapılan reformlar, Rumeli Demiryolu ve Anadolu Demiryolu'nun uzatılması ile Bağdat Demiryolu ve Hicaz Demiryolu'nun inşası gibi projeler II. Abdülhamid döneminde yapıldı. 1898'de modern anlamda ilk yerel hukuk fakültesi açıldı, ayrıca nüfusun kayıt altına alınması ve basın üzerindeki baskının artması sağlandı. Öyle ki basında yapılan karşıt ve yalan haberler hakimiyetini zayıflatan önemli etkenlerdendi. Bu dönemde eğitime geniş yer verildi: hukuk, sanat, ticaret, inşaat mühendisliği, veteriner, gümrük, tarım ve dil okulları dahil olmak üzere birçok mesleki okul kuruldu.
Başlıca açılan okullar şunlardır:
Leyli Tüccar Kaptan Mektebi - 5 Aralık 1884
Hendes-i Mülkiye - 1883
Turuk ve Maâbir Mektebi - 1878
Rumeli Vilâyât-ı Şahanesi Polis Mektebi - 1901
Sanay-i Nefise Mektebi (İlk Güzel Sanatlar Okulu) - 1 Ocak 1882
Kendisi 1881'de İstanbul Üniversitesi'ni kapatsa da 1900'de yeniden açılmasına karar verdi, imparatorluk genelinde ilk, orta ve askerî okullardan oluşan eğitim ağını genişletti. Osmanlı İmparatorluğu'nun bu dönemlerdeki batık ekonomisi Abdülhamid'in saltanatının ilk yıllarında Düyûn-ı Umûmiye'nin kurulmasına yol açtı.
Ayrıca yapılan yenilik ve icraatleri şöyle sıralayabiliriz:
Memurlara sicil tutulmaya başlandı.
Eski Eserler Müzesi açıldı.
Hukuk Fakültesi açıldı.
Muhasebat Divanı (Sayıştay) kuruldu.
Güzel Sanatlar Fakültesi açıldı.
Ticaret Fakültesi açıldı.
Yüksek Mühendislik Fakültesi açıldı.
Dârülmuallimât (Kız Öğretmen Okulu) açıldı.
Terkos Suyu hizmete girdi.
Bütün yurtta İdadiler (Lise) açılmaya başlandı.
Ziraat Bankası kuruldu.
Bursa’da İpekhane açıldı.
Emekli Sandığı kuruldu.
Halkalı Ziraat ve Veterinerlik Fakülteleri açıldı.
Bursa Demiryolu hizmete girdi.
Aşiret Okulu açıldı.
Bütün yurtta Rüşdiyeler (Ortaokul) açılmaya başlandı.
Kudüs Demiryolu hizmete girdi.
Ankara Demiryolu hizmete girdi.
Kağıt Fabrikası kuruldu.
Kadıköy Gazhanesi kuruldu.
Beyrut’ta liman ve rıhtım inşaa edildi.
Osmanlı Sigorta Şirketi kuruldu.
Kadıköy Su Tesisatı hizmete girdi.
Selanik-Manastır Demiryolu hizmete girdi.
Şam Demiryolu hizmete girdi.
Eskişehir-Kütahya Demiryolu hizmete girdi.
Galata Rıhtımı inşa edildi.
Beyrut Demiryolu hizmete girdi.
Darülaceze (Kimsesizler yurdu) hizmete girdi.
Mum Fabrikası kuruldu.
Afyon-Konya Demiryolu hizmete girdi.
Sakız Adası’nda Liman ve Rıhtım inşaa edildi.
İstanbul-Selanik Demiryolu hizmete girdi.
Tuna Nehri’nde Demirkapı Kanalı açıldı.
Şam-Halep Demiryolu hizmete girdi.
Şişli Etfal Hastanesi hizmete girdi.
Hicaz Telgraf hattı kuruldu.
Hama Demiryolu hizmete girdi.
Basra-Hindistan Telgraf hattı Beyoğlu’na bağlandı.
Hamidiye Suyu hizmete girdi.
Dünyanın ilk dişçilik okulunu kurdu.
Paris’te İslam Külliyesi kurdu.
Selanik’te Liman ve Rıhtım inşaa edildi.
Haydarpaşa Liman ve Rıhtımı inşaa edildi.
Sirkeci Garı hizmete girdi.
Haydarpaşa Garı hizmete girdi.
Maden Fakültesi açıldı.
Şam Tıp Fakültesi açıldı.
Haydarpaşa Askeri Tıp Fakültesi açıldı.
Trablus-Bingazi Telgraf hattı kuruldu.
Konya Ereğlisi’nde demiryolu hizmete girdi.
Trablus Telsiz İstasyonu kuruldu.
Bütün yurtta Telsiz İstasyonları kuruldu.
Medine Telgraf Hattı kuruldu.
Şam’da Elektrikli tramvay hizmete girdi.
Hicaz Demiryolu hizmete girdi. 27 Ağustos’ta İstanbul’dan kalkan tren, 3 gün sonra Medine’ye ulaştı.
Pekin’de Üniversite kurdurdu. (Dar’ul Ulum’il Hamidiye = Hamidiye Üniversitesi)
Toplu sünnet merasimleri yaptırıp her bir çocuğa çeyrek altın gönderdi ve bu yüzden yaz aylarında toplu sünnetlerin yaygınlaşmasını sağladı.
Kendi el emeği ile kazandığı ve biriktirdiği parasından bir kısmını her sene borç yüzünden hapse düşenleri kurtarmaya tahsis etti.
Her yıl 30 bin saksı satın alıp çiçek ektirdi.
Döneminde yaptıran Demir Yollarına yukarıda dikkat çekmiştik.
Gördüğümüz üzere Abdülhamit bir korkak değil Osmanlı İmparatorluğu’nun devamını sağlamak amacıyla, muhteşem zekasıyla, bir çok imkansızlık içinde, çevresi hainlerle dolu olmasına rağmen, her alanda, kimi Dünya’ da kimi Osmanlı’ da ilk olan birçok yeniliğe imza atmış ULU HAKANDIR.
NEDEN KIZIL SULTAN DENİYOR?KIZIL SULTAN MI ULU HAKAN MI?
İlk söyleyenin kim olduğuna dair Abdülhamid’in kendi yazısında söylediği Piyar Kiyar’ın hatıraları adlı kitapta yerilen kendisinin olduğu ve ilk defa Piyar Kiyar’ın kendisine – kızıl hayvan- dediğini belirtmiştir. Daha sonra yerini Avrupa medyasında yer alan -kızıl sultan- a bırakmıştır.
Müslüman insanlar diğer ülkelerde memur bile olamazken Ermeniler birçok alanda bulunuyorlardı. Piyar Kiyar’ ın Ermenilere milliyetçilik akımınıyla başlayan devlet kurma isteğini aşılaması üzerine Anadolu’da başlayan Ermeni isyanları Abdülhamid’in emri ile Münir Paşa ve Kürt Aşiretleri’nin desteği ile sert bir şekilde bastırıldı.
Bu olay Avrupa medyasında Ermeni Soykırımı olarak dünyaya yayılmasına neden olmuş olsada olayın sadece isyancılarla çatışmalar çıktığı ve durdurulduğu açıkta tarih kitaplarında yer almaktadır. Nitekim bu söylemin çıkma nedeni halkı ayaklandırmak, Abdülhamid’i zayıflatmak olduğu apaçık bir gerçektir.
Hangi devlet olursa olsun topraklarını işgal etmeye çalışan bir grup var ise engeller gerekirse savaşır canını verir. Biz Türk’ler pek sevilmediğimiz için soykırımcı gibi göstermeye çalışırlar lakin kendileri aynı durumda kaldıklarında demokrasi getiren, özgürlükçü devlet olan, barış yanlıları gibi gösterip Ortadoğu’nun kanını emerler. Türk Coğrafyası’ nıda aynı duruma getirmeye kaosun içine sürüklemeye çalışan bu devletlere karşı duran SULTAN ABDÜLHAMİD HAN kızıl sultan değil ULU HAKANIMIZDIR.
AİLESİ
Kızı Ayşe Sultan'a göre, babası II. Abdülhamid'in 13 eşi olmuştur. Bazı kaynaklara göre ise, bu sayı 16'dır.
Kadın Efendileri
Nâzikedâ Kadınefendi: Başkadınefendi
Bedrifelek Kadınefendi: İkinci Kadınefendi
Safinaz Nurefzun: İkinci Kadınefendi
Bidâr Kadınefendi: İkinci Kadınefendi
Dilpesend Kadınefendi: Üçüncü Kadınefendi
Mezîde Mestan: Üçüncü Kadınefendi
Emsalinur Kadınefendi: Üçüncü Kadın Efendi
Müşfika Kadınefendi: Dördüncü Kadınefendi
İkballeri
Sazkâr Hanım: Baş İkbal
Peyveste Hanım: İkinci İkbal
Fatma Pesend Hanım: Üçüncü İkbal
Behice Hanım: Dördüncü İkbal
Saliha Naciye Hanım: Dördüncü İkbal
Gözdeler
Dürdane Hanım: Baş Gözde
Calibos(Caliboz) Hanım: 2. Gözde
Simperver(Nazlıyâr) Hanım: 3. Gözde
Nevcedid Hanım
Bergüzar
Levandit
Ebru
Sermelek
Gevherriz
ÇOCUKLARI
Erkek çocukları
Mehmed Selim Efendi, Bedr-i Felek Kadın Efendi'nin oğlu
Ahmed Nuri Efendi
Mehmed Abdülkadir Efendi
Mehmed Burhaneddin Efendi
Abdürrahim Hayri Efendi, Peyveste Hanımefendi'nin oğlu
Ahmed Nureddin Efendi
Mehmed Bedreddin Efendi
Mehmed Abid Efendi, Saliha Naciye Hanımefendi'nin oğlu
Kız çocukları
Ulviye Sultan
Zekiye Sultan
Naime Sultan
Naile Sultan
Şadiye Sultan
Ayşe Sultan
Refia Sultan
Hatice Sultan - (10 Temmuz 1897, Yıldız Sarayı, İstanbul - 14 Şubat 1898), annesi Fatma Pesend Hanımefendi'ydi. 7 aylıkken difteriden ölmüş, Yahya Efendi Türbesi'nde defnedilmiştir. Abdülhamid, kızının ölümünden duyduğu üzüntüden dolayı hatırasına Hamidiye Etfal Hastanesini (günümüzdeki Şişli Etfal Hastanesi) yaptırmıştır.
Aliye Sultan (y.1900). Bebekken ölmüştür.
Cemile Sultan (y.1900). Bebekken ölmüştür.
Samiye Sultan
Saliha Sultan’ dan oluşmaktadır.
ZOR ZAMANDA BAŞA GEÇEN MÜTHİŞ ZEKASIYLA ADETA DÜNYA DİPLOMASİNE DERS VEREN VE KÖK SÖKTÜREN SULTAN ABDÜLHAMİD HAN’I ÖLÜMÜNÜN 103. SENE-İ DEVRİYESİNDE MAVEVİHANEM EKİBİ OLARAK SAYGI, SEVGİ, ÖZLEM VE RAHMETLE ANIYORUZ. MEKANI CENNET OLSUN.
Yazan: Mehmet Öztürk
0 Yorumlar